Kilka faktów o dializie wewnątrzotrzewnowej.
Słowo “dializa” pochodzi z języka greckiego (dialysis) i oznacza rozdzielenie.
W medycynie stosowane są dwa rodzaje dializoterapii:
- dializa otrzewnowa, zwana inaczej wewnątrzotrzewnową
- hemodializa
W naszej przychodni stosujemy dializę otrzewnową, w trakcie której usuwane są toksyny mocznicowe (np. kreatynina, mocznik, kwas moczowy) jak i nadmiar wody oraz elektrolitów w surowicy krwi.
Metoda ma na celu kontrolowane tempa i efektywności oczyszczania z substancji toksycznych.
Dializa otrzewnowa polega na wprowadzeniu cewnika do jamy brzusznej pacjenta, za pomocą którego wprowadzany jest płyn dializacyjny do jamy otrzewnowej, który z kolei po określonym czasie wraz ze związanymi toksynami jest z niej odprowadzany na zewnątrz organizmu.
Terapia oparta jest na kilku mechanizmach:
- dyfuzji, czyli przechodzenia substancji zgodne z gradientem stężeń
- dyfuzji przez selektywnie przepuszczalną błonę
- ultrafiltracji/konwekcji – glukoza z płynu dializacyjnego jest używana jako związek osmotycznie czynny
- absorpcji limfatycznej
Wskazania do dializoterapii otrzewnowej:
- ostra i przewlekła niewydolność nerek
- zatrucia
- wzrost parametrów nerkowych (kreatynina, mocznik w surowicy krwi)
- hiperkaliemia
- zaawansowana kwasica metaboliczna
- obrzęk płuc
- zastoinowa niewydolność krążenia
- krwotoczne zapalenie trzustki
- hipotermia
Najczęściej metoda wykorzystywana jest w ostrej niewydolności nerek z bezmoczem i skąpomoczem i zatruciach. Niestety nie wszystkie przypadki kwalifikują się do wszycia cewnika i każdy pacjent musi być rozpatrywany indywidualnie.
Przeciwwskazaniem do dializy otrzewnowej są m.in.:
- zmiany chorobowe dotyczące otrzewnej (zrosty, zwłóknienia – zmniejszają powierzchnię wymiany)
- przepukliny w obrębie jamy brzusznej
- niedawno przebyta laparotomia
- kacheksja pacjenci, u których katabolizm przeważa nad anabolizmem (znaczny ubytek białek przez otrzewną)
- zastosowane w przewlekłej niewydolności nerek, wymaga rozważnego przeanalizowana każdego przypadku, żeby nie był to ślepy zaułek.
Niemniej jest to sposób postępowania w wielu przypadkach ratujący życie.