Dializa wewnątrzotrzewnowa

Kilka faktów o dializie wewnątrzotrzewnowej.

Słowo “dializa” pochodzi z języka greckiego (dialysis) i oznacza rozdzielenie.
W medycynie stosowane są dwa rodzaje dializoterapii:

  • dializa otrzewnowa, zwana inaczej wewnątrzotrzewnową
  • hemodializa

W naszej przychodni stosujemy dializę otrzewnową, w trakcie której usuwane są toksyny mocznicowe (np. kreatynina, mocznik, kwas moczowy) jak i nadmiar wody oraz elektrolitów w surowicy krwi.
Metoda ma na celu kontrolowane tempa i efektywności oczyszczania z substancji toksycznych.

Dializa otrzewnowa polega na wprowadzeniu cewnika do jamy brzusznej pacjenta, za pomocą którego wprowadzany jest płyn dializacyjny do jamy otrzewnowej, który z kolei po określonym czasie wraz ze związanymi toksynami jest z niej odprowadzany na zewnątrz organizmu.

Terapia oparta jest na kilku mechanizmach:

  • dyfuzji, czyli przechodzenia substancji zgodne z gradientem stężeń
  • dyfuzji przez selektywnie przepuszczalną błonę
  • ultrafiltracji/konwekcji – glukoza z płynu dializacyjnego jest używana jako związek osmotycznie czynny
  • absorpcji limfatycznej

Wskazania do dializoterapii otrzewnowej:

  • ostra i przewlekła niewydolność nerek
  • zatrucia
  • wzrost parametrów nerkowych (kreatynina, mocznik w surowicy krwi)
  • hiperkaliemia
  • zaawansowana kwasica metaboliczna
  • obrzęk płuc
  • zastoinowa niewydolność krążenia
  • krwotoczne zapalenie trzustki
  • hipotermia

Najczęściej metoda wykorzystywana jest w ostrej niewydolności nerek z bezmoczem i skąpomoczem i zatruciach. Niestety nie wszystkie przypadki kwalifikują się do wszycia cewnika i każdy pacjent musi być rozpatrywany indywidualnie.

 

Przeciwwskazaniem do dializy otrzewnowej są m.in.:

  • zmiany chorobowe dotyczące otrzewnej (zrosty, zwłóknienia – zmniejszają powierzchnię wymiany)
  • przepukliny w obrębie jamy brzusznej
  • niedawno przebyta laparotomia
  • kacheksja pacjenci, u których katabolizm przeważa nad anabolizmem (znaczny ubytek białek przez otrzewną)
  • zastosowane w przewlekłej niewydolności nerek, wymaga rozważnego przeanalizowana każdego przypadku, żeby nie był to ślepy zaułek.

Niemniej jest to sposób postępowania w wielu przypadkach ratujący życie.